Cà phê – thức uống tưởng chừng đơn giản, nhưng để có được một ly cà phê thơm ngon, đậm vị, phải trải qua một hành trình sản xuất đầy công phu và tỉ mỉ. Từ khâu thu hoạch đến rang xay và đóng gói, mỗi công đoạn trong quy trình sản xuất cà phê đều ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị cuối cùng trong tách cà phê bạn cầm trên tay. Vậy cà phê được sản xuất như thế nào? Có những phương pháp nào đang được áp dụng hiện nay? Bài viết này của Kim Liên Lâm Hà sẽ đưa bạn đi sâu vào thế giới sản xuất cà phê hiện đại – nơi mà nông nghiệp, kỹ thuật và nghệ thuật giao thoa để tạo nên một trải nghiệm cà phê hoàn chỉnh.
Cà phê thường được thu hoạch theo hai phương pháp chính:
Hái chọn lọc (hand-picking): Chỉ hái những quả chín đỏ đều trên cành. Đây là phương pháp phổ biến với cà phê Arabica hoặc specialty coffee, yêu cầu nhân công cao nhưng giúp đảm bảo hương vị đồng đều, ít hạt xanh hoặc quá chín.
Tuốt cả cành (strip picking): Áp dụng cho sản lượng lớn, hái cả chùm quả chín, xanh và hư hỏng. Dễ thực hiện nhưng cần sàng lọc kỹ sau đó.
Việc hái đúng độ chín ảnh hưởng lớn đến hương vị: quá non sẽ chua gắt, quá chín dễ lên men sai cách.
Thu hoạch cà phê
Sơ chế là một trong những bước quan trọng nhất trong quy trình sản xuất cà phê, quyết định 60–70% hương vị trong tách cà phê.
Hiện có 3 phương pháp sơ chế chính:
Phương pháp | Đặc điểm | Hương vị tạo ra |
---|---|---|
Sơ chế ướt (Washed) | Loại bỏ vỏ và thịt quả, lên men, rửa sạch, phơi khô | Sạch, chua thanh, rõ vị |
Sơ chế khô (Natural) | Phơi nguyên trái cà phê trên giàn hoặc nền bê tông | Ngọt, nhiều lớp hương, đôi khi có vị rượu |
Sơ chế mật ong (Honey) | Loại vỏ ngoài, giữ lại một phần lớp nhầy, phơi khô | Cân bằng, ngọt nhẹ, hậu vị kéo dài |
Tùy vùng trồng và mục tiêu sản phẩm, nhà sản xuất chọn phương pháp sơ chế phù hợp để tối ưu chất lượng hạt nhân.
Sơ chế – từ trái cà phê thành nhân xanh
Sau khi phơi khô và nghỉ ủ, hạt nhân cà phê được xay vỏ lụa và phân loại theo:
Kích cỡ (sàng): Sàng 16–18 là phổ biến cho Arabica. Robusta thường nhỏ hơn.
Khối lượng riêng: Hạt nặng, chìm trong nước thường chất lượng tốt hơn.
Tình trạng vật lý: Loại bỏ hạt vỡ, đen, mốc hoặc sâu.
Nhiều nhà sản xuất specialty coffee còn kiểm tra hạt theo cupping score của SCA (Specialty Coffee Association), từ 80 điểm trở lên được công nhận là cà phê đặc sản.
Phân loại cà phê
Rang là bước biến hóa kỳ diệu nhất trong quy trình sản xuất cà phê. Hạt cà phê sống màu xanh được đưa vào máy rang, trải qua các phản ứng Maillard, caramel hóa và pyrolysis để chuyển thành màu nâu, giải phóng hương thơm.
Các yếu tố quan trọng trong quá trình rang:
Nhiệt độ và thời gian: Thường rang ở 180–230°C, kéo dài từ 10–18 phút tùy cấp độ.
Mốc nhiệt “first crack” và “second crack”: Quyết định rang sáng, vừa hay đậm.
Rang mẻ nhỏ (micro batch): Cho phép kiểm soát chi tiết hương vị, lý tưởng cho cà phê cao cấp.
Mỗi nhà rang xay thường phát triển profile rang riêng biệt cho từng loại hạt, để tối ưu hương vị tiềm năng của vùng trồng và giống cà phê.
Sau rang, cà phê được xay theo nhu cầu sử dụng:
Phương pháp pha | Cỡ xay lý tưởng |
---|---|
Espresso | Rất mịn |
Phin Việt Nam | Trung bình đến mịn |
French Press | Thô |
Cold Brew | Rất thô |
Cà phê chỉ nên xay trước khi pha để giữ hương vị tươi nhất. Nếu phải xay sẵn, cần đóng gói kín và bảo quản trong môi trường không ẩm, không ánh sáng.
Quy Trình Sản Xuất Cà Phê - Quá Trình Rang Xay
Xem thêm: 1Kg Cà Phê Rang Xay Bao Nhiêu Tiền? Yếu Tố Ảnh Hưởng & Cách Chọn Giá Tốt
Cà phê sau rang hoặc xay cần được đóng gói chuyên dụng để giữ mùi và tránh oxy hóa. Bao bì nên có:
Van một chiều (one-way valve): Cho phép khí CO₂ thoát ra mà không cho không khí lọt vào.
Túi ziplock hoặc hàn nhiệt: Đảm bảo kín, tránh ẩm.
Chất liệu chống tia UV: Như túi bạc, túi kraft ép nhôm.
Một số thương hiệu cao cấp còn sử dụng túi có mã QR để truy xuất nguồn gốc – tăng minh bạch và giá trị sản phẩm.
Cà phê thành phẩm nên được:
Bảo quản nơi khô ráo, mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp.
Dùng trong 2–4 tuần sau khi rang nếu không hút chân không.
Phân phối đúng điều kiện để đến tay người tiêu dùng trong trạng thái tốt nhất.
Các nhà sản xuất chuyên nghiệp thường áp dụng logistics lạnh hoặc đóng gói theo lô nhỏ để đảm bảo độ tươi.
Khi bạn nhâm nhi một ly cà phê buổi sáng, ít ai ngờ rằng nó đã trải qua hàng chục công đoạn, từ thu hoạch trên núi cao, phơi dưới nắng, rang ở 200 độ, rồi đóng gói và phân phối tới tay bạn. Mỗi bước trong quy trình sản xuất cà phê đều góp phần tạo nên tách cà phê thơm ngon, trọn vị.
Đóng Gói, Bảo Quản Và Hành Trình Đến Người Dùng
Quy trình sản xuất cà phê không chỉ là chuỗi kỹ thuật nông nghiệp – công nghiệp khép kín, mà còn là hành trình đầy cảm hứng kết nối nông dân, nghệ nhân rang xay và người yêu cà phê trên toàn thế giới. Từng công đoạn – từ chọn quả, sơ chế, rang đến đóng gói – đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, trách nhiệm và niềm đam mê với hạt cà phê.
Nếu bạn đang tìm kiếm cà phê nguyên chất, được sản xuất theo quy trình minh bạch, rõ nguồn gốc và rang xay theo gu riêng, hãy khám phá những sản phẩm đến từ các nhà sản xuất uy tín như Kim Liên Lâm Hà – thương hiệu cà phê sạch nổi bật từ Lâm Đồng, cam kết mang đến ly cà phê không chỉ ngon mà còn đáng tin. Khám phá cà phê rang xay chuẩn quy trình từ Kim Liên Lâm Hà – sạch, nguyên chất, rang theo gu, giao tận nơi! Liên hệ ngay để thưởng thức cà phê đúng nghĩa!
Có thể bạn quan tâm: